Άρθρο Ραδίτσα Παναγιώτη Αντιναυάρχου  ε.α. ΠΝ
.
.

Είναι πτυχές της ναυτικής μας ιστορίας που δεν είναι ευρέως γνωστές. Μία από αυτές είναι και η ιστορία του Κ/Δ (Καταδυομένου, όπως ελέγοντο τότε τα υποβρύχια) «ΔΕΛΦΙΝ». Του υποβρυχίου που πραγματοποίησε στις 9 Δεκεμβρίου 1912, την πρώτη τορπιλική επίθεση παγκοσμίως εναντίων πλοίου επιφανείας κατά την διάρκεια πολεμικών επιχειρήσεων.

Το Υ/Β “ΔΕΛΦΙΝ” ήταν πρώτο μάχιμο υποβρύχιο του ελληνικού στόλου. Και αυτό γιατί το πρώτο υποβρύχιο του στόλου μας ήταν το “ΝΟΝΤΕΡΛΦΕΛΝΤ” το οποίο ουδέποτε αξιοποιήθηκε επιχειρησιακά. Το 1910 είχε αρχίσει η αναδιοργάνωση στο στρατό και το ναυτικό. Στην Ελλάδα είχαν πλέον πεισθεί ότι το υποβρύχιο θα αποτελούσε το όπλο του μέλλοντος. Έτσι η κυβέρνηση αποφάσισε τον Σεπτέμβριο του 1910 και παρήγγειλε στα Γαλλικά ναυπηγεία Shneider στη Τουλών, δύο υποβρύχια, τύπου ‘Λομπέφ’ (Laubeuf) το «ΔΕΛΦΙΝ» και το «ΞΙΦΙΑΣ». Η ναυπήγηση του ΔΕΛΦΙΝ άρχισε στις αρχές του 1911 και ολοκληρώθηκε το Αύγουστο του 1912. Ήταν εκτοπίσματος 310/450 τόνων, ανέπτυσσε ταχύτητα 8,5/13 κόμβους (εν καταδύσει/εν επιφανεία), οπλισμό τέσσερεις τορπίλες με έναν τορπιλοσωλήνα των 45 εκ. και πλήρωμα 18 ανδρών.

Η παραλαβή του και η ύψωση της Ελληνικής σημαίας, πραγματοποιήθηκε στις 21 Αυγούστου με πρώτο Κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Στέφανο Παπαρηγόπουλο. Κανείς από το πλήρωμα παραλαβής δεν είχε την παραμικρή γνώση επί του υλικού και των μηχανημάτων του υποβρυχίου πολύ δε περισσότερο εμπειρία σε διαδικασίες και χειρισμούς. Αμέσως άρχισε η εκπαίδευση του πληρώματος από Γάλλους αξιωματικούς, οι οποίοι ανέλαβαν να μυήσουν τούς Έλληνες στα του υποβρυχίου. Χειρισμός μηχανών, μηχανημάτων, διαδικασία καταδύσεως, ναυσιπλοΐα εν καταδύσει, φόρτωση τορπιλών, εκτέλεση επίθεσης εν καταδύσει και ότι άλλο ήτο αναγκαίο. Η βασική εκπαίδευση γινόταν με δυσκολία και διακόπτετο για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων προβλημάτων που αντιμετώπιζε το υποβρύχιο αμέσως μετά την ναυπήγησή του. Όμως το πλήρωμα με την γνωστή ελληνική ευφυία και το φιλότιμο, κατάφερε πολύ γρήγορα να μυηθεί στα μυστικά του υποβρυχίου, τις διαδικασίες και τους χειρισμούς του.

Συμπληρώνοντας εκπαίδευση ενός μηνός, στις οποίες εξετέλεσε ένδεκα καταδύσεις (τρείς χωρίς την παρουσία του Γάλλου εκπαιδευτού), ο Κυβερνήτης λαμβάνει διαταγή να επιστρέψει στην Ελλάδα. Τα σύννεφα του πολέμου στα Βαλκάνια είχαν πυκνώσει και η κυβέρνηση έκρινε ότι η παρουσία του ΔΕΛΦΙΝ ήταν απαιτητή. Έτσι στις 29 Σεπτεμβρίου αποπλέει από  τη Τουλώνα και πλέει προς την Ελλάδα. Ένα πρόβλημα στον αριστερό πετρελαιοκινητήρα και ανάγκη ανεφοδιασμού φέρνει το υποβρύχιο, στην Κέρκυρα στις 4 Οκτωβρίου. Λίγες ώρες εντατικής εργασίας και το πρόβλημα αποκαθίσταται και το «ΔΕΛΦΙΝ» συνεχίζει το ταξίδι του προς τον Ναύσταθμο Σαλαμίνος όπου κατάπλευσε την επόμενη μέρα, μετά από 130 ώρες πλου και έχοντας διανύσει 1.100 ν.μ. (ένα παγκόσμιο ρεκόρ για την εποχή, που αποδείκνυε τις δυνατότητες του πληρώματος παρά την περιορισμένη του εκπαίδευση). Αμέσως με τον κατάπλου του, άρχισαν οι εργασίες επιθεώρησης, επισκευής και συντήρησης μηχανών και μηχανημάτων.

            Στις 4 Οκτωβρίου 1912 ξέσπασε ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος και στις 19 Οκτωβρίου το ΔΕΛΦΙΝ απέπλευσε από τον Ναύσταθμο για να ενωθεί με τον υπόλοιπο στόλο που ναυλοχούσε στο Μούδρο της Λήμνου. Τον επόμενο μήνα, η μόνη του δραστηριότητα ήταν κάποιες καταδυτικές ασκήσεις στον κόλπο του Μούδρου και οι συνεχείς επιθεωρήσεις των μηχανών και των συστημάτων του, που παρουσίαζαν προβλήματα. Από τις 20 Νοεμβρίου άρχισε τις περιπολίες, πλέοντας στην επιφάνεια, αλλά και σε κατάδυση, έξω από τα Δαρδανέλια, ενώ τις νύκτες προσορμιζόταν στην Τένεδο.

Τις πρωινές ώρες της 9ης Δεκεμβρίου 1912 έξι τουρκικά πολεμικά, με επικεφαλή το καταδρομικό ΜΕΤΖΗΤΙΕ, εμφανίστηκαν στο στόμιο των Δαρδανελίων στην πρώτη έξοδο του τουρκικού στόλου στο Αιγαίο μετά την ήττα του στη Ναυμαχία της Έλλης στις 3 Δεκεμβρίου. Αμέσως έσπευσαν ισάριθμα ελληνικά πλοία, τα οποία είχαν διαταγή να τα παρενοχλούν από απόσταση μέχρι την άφιξη των θωρηκτών του ελληνικού στόλου με επικεφαλή το Αβέρωφ. Μετά από λίγο, τα εχθρικά πλοία στράφηκαν προς νότο με κατεύθυνση προς τα Μαυρονήσια. Όταν φάνηκαν στον ορίζοντα το ΔΕΛΦΙΝ, που περιπολούσε στην περιοχή, καταδύθηκε και ο Κυβερνήτης Πλωτάρχης Στέφανος Παπαρρηγόπουλος Β.Ν., χείρισε κατάλληλα και εξετέλεσε επίθεση εναντίων του πρωτόπλου ΜΕΤΖΗΤΙΕ από απόσταση 500 μέτρων. Δυστυχώς όμως λόγω προβλήματος, η τορπίλη λίγο μετά την έξοδό της από τον τορπιλοσωλήνα, έκανε άλματα στην θάλασσα και βυθίστηκε.

Η πρώτη τορπιλική επίθεση κατά την διάρκεια πολεμικών επιχειρήσεων, παγκοσμίως, έστω και ανεπιτυχής, ήταν γεγονός. Ο Κυβερνήτης επιχείρησε δεύτερη επίθεση αλλά ήδη τα τουρκικά πλοία, που είχαν αντιληφθεί την παρουσία του από τους παφλασμούς της τορπίλης, έστρεψαν κατευθυνόμενα προς το ΔΕΛΦΙΝ που αναγκάστηκε να λάβει βάθος.

Στην προσπάθειά του να επιστρέψει στη βάση του, το ελληνικό υποβρύχιο προσάραξε εν καταδύσει, σε περισκοπικό βάθος στα αχαρτογράφητα αβαθή των ακτών της Τενέδου. Έχοντας ελάχιστο αέρα στα αεροφυλάκια, που επαρκούσε μόνο για εκκίνηση των μηχανών του, για να αποκολληθεί αναγκάστηκε να αφήσει τα μολυβένια βάρη ασφαλείας που είχε, πράγμα που έκανε αδύνατη την εκ νέου κατάδυσή του. Πλέοντας στην επιφάνεια επέστρεψε στο Μούδρο στις 10 Δεκεμβρίου και δύο ημέρες αργότερα στάλθηκε στο Ναύσταθμο της Σαλαμίνας, με συνοδεία το αντιτορπιλικό ΚΕΡΑΥΝΟΣ, για επισκευές και εκεί έμεινε ως το τέλος του πολέμου.

Τον Σεπτέμβριο του 1916 το υποβρύχιο κατασχέθηκε από τους Γάλλους, κατά τη διάρκεια του «Εθνικού Διχασμού». Στο Ναυτικό αποδόθηκε τον Οκτώβριο του 1917, όταν πια είχε επικρατήσει το βενιζελικό «Κίνημα της Εθνικής Άμυνας». Όμως, ήταν πια άχρηστο και οποιαδήποτε προσπάθεια αποκατάστασής του ανέφικτη. Έτσι, το ΔΕΛΦΙΝ, παροπλίστηκε στις 23 Ιουλίου 1919.

.
.
.
Υ.Γ: Μακέτες και φωτό με επιμέλεια ΖΙΝΟ