Όπως κάθε χρόνο έτσι και σήμερα Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2021 και ώρα 12:00 τελέσθηκε στο ακριτικό νησί των Οθωνών, στο ευρισκόμενο εκεί μνημείο, το ετήσιο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των πεσόντων συναδέλφων μας του Υ/Β ΠΡΩΤΕΥΣ (Υ-3) που βυθίστηκε αύτανδρο την 29η Δεκεμβρίου 1940 κατά την εκτέλεση πολεμικής περιπολίας όταν μετά την βύθιση του οπλιταγωγού Sardegna, εμβολίστηκε από το Ιταλικό Adares, παρασύροντας στον υγρό τάφο τα 48 μέλη του πλήρωματός του.
Την σεμνή και λιτή τελετή η οποία έγινε σε ένα ζεστό περιβάλλον με πρωτοβουλία της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού και λόγω των περιοριστικών μέτρων Covid-19 τίμησαν με την παρουσία τους:
– Ο Πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού Αντιναύαρχος Θεόδωρος Γερούκης Π.Ν ε.α.
– Ο εκπρόσωπος της περιφέρειας Ιονίων Νήσων Αντιπεριφερειάρχης Κωνσταντίνος Ζορμπάς.
-Οι βουλευτές Κέρκυρας Στέφανος Γκίκας, Αλέξανδρος Αυλωνίτης και Δημήτριος Μπιάγκης.
– Ο εκπρόσωπος του Δήμου Κέρκυρας ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών Νικόλαος Καλόγερος και ο αντιδήμαρχος Κέρκυρας υπεύθυνος καθαριότητας Σπυρίδων Σερεμέτης.
– Ο Πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού Βορειο-Δυτικής Ελλάδος Υποναύαρχος Δημήτριος Κουτσοδόντης Π.Ν ε.α.
– Ο Διοικητής του ΝΑ.Σ.ΚΕ Αντιπλοίαρχος Θεόδωρος Δημητρακόπουλος Π.Ν
– Ο Υπολιμενάρχης Κέρκυρας Πλωτάρχης Κωνσταντίνος Περεντούλης
– Ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων Σημαιοφόρος (Ε) Βασίλειος Γεωργάτος Π.Ν ε.α.
– Ο Πρόεδρος των Οθωνών Σπυρίδων Φλοκάλης.
– Οι συνάδελφοι Αντώνιος Σουρβίνος – Ελευθέριος Μπραουδάκης – Κωνσταντίνος Κανταρέλης – Σπυρίδων Κολοβός – Σπυρίδων Πιτσιάκος και Κωνσταντίνος Γεωργάτος και αρκετοί κάτοικοι του νησιού.
Μετά το καθιερωμένο μνημόσυνο και το τρισάγιο έγινε προσκλητήριο πεσόντων και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από τους Πρόεδρο της Ε.Α.Α.Ν τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων Σημαιοφόρο (Ε) Βασίλειο Γεωργάτο και τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους σύμφωνα με το πρωτόκολλο και με το πέρας ειπώθηκε ο Εθνικός Ύμνος.
Ο πρόεδρος της Ε.Α.Α.Ν αναφέρθηκε στο ιστορικό κατασκευής του μνημείου και ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους για την συμμετοχή τους στο μνημόσυνο η οποία κάθε χρόνο γίνεται και μεγαλύτερη.
Ο εκπρόσωπος και μέλος του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων Σημαιοφόρος (Ε) Βασίλειος Γεωργάτος Π.Ν ε.α στην ομιλία του αναφέρθηκε στα ιστορικά γεγονότα του Δεκεμβρίου 1940:
«Το υποβρύχιο «ΠΡΩΤΕΥΣ» ήταν το πρώτο της σειράς των τεσσάρων υποβρυχίων που παραγγέλθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση στην Γαλλία το 1927 μαζί με άλλα τρία όμοιου τύπου υποβρύχια, τα ΝΗΡΕΥΣ, ΓΛΑΥΚΟΣ και ΤΡΙΤΩΝ. Το ΠΡΩΤΕΥΣ ναυπηγήθηκε μεταξύ 1927–1929 στα ναυπηγεία στην Ναντ της Γαλλίας. Το 1928 ύψωσε την ελληνική σημαία και στις 31 Αυγούστου 1929 παραλήφθηκε και εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό με τον κωδικό (Y3) με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Ιωάννη Βλαχόπουλο .
Το Υποβρύχιο ΠΡΩΤΕΥΣ έκανε 3 πολεμικές περιπολίες κατά τον Ελληνι-ιταλικό πόλεμο. Θα σταθούμε στην τρίτη η οποία ήταν και η τελευταία του.
Το απόγευμα της 26ης Δεκεμβρίου 1940 το ΠΡΩΤΕΥΣ απέπλευσε από το Ναύσταθμο Σαλαμίνος για την τρίτη πολεμική του περιπολία, με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Μιχαήλ Χατζηκωνσταντή, η οποία έμελλε να τελειώσει με την βύθισή του στις 29 Δεκεμβρίου 1940. Έπλευσε ομαλά προς την διώρυγα της Κορίνθου και από εκεί, μέσω του Κορινθιακού και Πατραϊκού κόλπου, εξήλθε στο Ιόνιο, για να εγκαταστήσει πολεμική περιπολία στο στενό του Οτράντο και ειδικότερα στην περιοχή μπροστά από τον κόλπο της Αυλώνας. Έχοντας φθάσει στην περιοχή περιπολίας του, εντόπισε στις 29 Δεκεμβρίου της 12.40 εχθρική νηοπομπή, αποτελούμενη από ιταλικά μεταγωγικά πλοία τα οποία συνοδεύονταν από το ιταλικό τορπιλοβόλο ANTARES, ερχόμενη από την Αυλώνα της Αλβανίας με τελικό προορισμό το Μπρίντιζι της Ιταλίας. Το υποβρύχιο επιτέθηκε με τορπίλες εναντίον της νηοπομπής καταφέρνοντας να βυθίσει το οπλιταγωγό SARDEGNA. Μετά την βολή των τορπιλών το ΠΡΩΤΕΥΣ έχασε το καταδυτικό του βάθος με αποτέλεσμα να ανέλθει στην επιφάνεια, να γίνει αντιληπτό και να βυθιστεί αύτανδρο στην συνέχεια με εμβολισμό από το τορπιλοβόλο ANTARES. Η βύθιση του ΠΡΩΤΕΥΣ έγινε γνωστή στην Ελλάδα την 10η Ιανουαρίου 1941 από ανακοινωθέν του ιταλικού ραδιοφωνικού σταθμού, παρασύροντας στον υγρό του τάφο το 48μελές πλήρωμά του.
Ο αείμνηστος πρωθυπουργός Αντιναύαρχος ε.α Τζανής Τζανετάκης, που είχε διατελέσει κυβερνήτης σε υποβρύχιο, προλογίζοντας το βιβλίο «Τα Ελληνικά Υποβρύχια» έγραψε:
«Για τον Έλληνα που έζησε σ’ αυτό τον τόπο μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, η θάλασσα δεν αντιπροσώπευε το …άγνωστο, το δέος, αλλά το σύντροφο… Τη γυναικεία αίσθηση που σε καλούσε σ’ ένα ταξίδι που υπόσχονταν πολλά: το όνειρο, ζυμωμένο με την εξερεύνηση νέων τόπων, νέων εμπειριών, νέων δυνατοτήτων. Δεν είναι τυχαίο πως το διάφανο φως όπως και το παιχνίδι στεριάς και θάλασσας, που άλλοτε εισχωρεί η μία στην άλλη κι άλλοτε σπάει και φτιάχνει κομμάτια γης και τα σκορπίζει ένα γύρω, διαμορφώνει το χαρακτήρα των ανθρώπων που βιώνουν αυτή τη μέθεξη. Αυτή η μέθεξη αποτυπώνεται στην ψυχή των ανθρώπων που ζουν στα υποβρύχια, διαμορφώνει το χαρακτήρα και το είναι τους, σμιλεύοντας μια άλλη συμπεριφορά συντροφικότητας, θάρρους και ανοιχτών οριζόντων. Είναι οι άνθρωποι που διαπνέονται από την υπέροχη αίσθηση της απόλυτης μοναξιάς… μεταξύ ουρανού και θάλασσας,αλλά και κάτω από αυτήν, όταν τα στοιχεία αγριεύουν ή καταλαγιάζουν, όταν οι άνεμοι μαίνονται, όταν ο ωκεανός ναρκώνεται. Είναι οι ώρες της αγωνίας, του φόβου, της ηρεμίας και της ανίας, οι στιγμές που προσδιορίζουν το πάθος σε μια σχέση μοναδική, τη θάλασσα μαθαίνεις πώς να την αγαπάς, παρότι ποτέ δεν πρόκειται να την κατακτήσεις…».
Ο Εθνικός μας ποιητής Άγγελος Σικελιανός συγκινημένος από την αύτανδρη βύθιση του υποβρυχίου ΠΡΩΤΕΥΣ που ήταν και η πρώτη απώλεια του Ναυτικού μας στον πόλεμο, έγραψε για τους ηρωικούς νεκρούς του:
Είπατε: «Ή θα κάμουμε κάτι μεγάλο ή δε θα γυρίσουμε πίσω» Και κάματε κάτι, απ’ αυτό που νειρόσαστε πιότερο ακόμα μεγάλο! Δε σταθήκατε διόλου μεσόστρατα, απ’ την ώρα που μπήκατε μέσα στους ογρούς, βαθιούς δρόμους δε γυρέψατε ανάπαψη, κι ούτε στοχαστήκατε αν πρέπει να γυρίσετε πίσω, μα πηγαίνοντας πάντα μπροστά γι ’αυτό που νειρόσαστε, τ ’ άξιο, το αγνό, το μεγάλο, λησμονήσατε ακόμα και τον ίδιο εαυτό Σας αντίκρυ στο μεγάλο σκοπό Σας, τώρα πια που ’γινε ένα με τις ρίζες του πελάου με τις ρίζες των αιώνιων στοιχείων, με τις ρίζες βαθιά της Ελλάδας, με τις ρίζες κρυφές της ψυχής μας! Κ’ έτσι σήμερα ορθός στ’ ακρογιάλι δε στέκω δε στέκει κανείς μας καρτερώντας το κύμα να φέρει από Σας ένα λείψανο που γυρεύει ταφή, μα, κοιτώντας αφρισμένα τα κύματα απάνω να ορμάνε το ’να πίσω από τ ’ άλλο κι ακούοντας τη βοή τους, Σας βλέπουμε ακέριους κι ακέριους. Σας ακούμε μες σ ’ όλες τις μορφές και φωνές του Πρωτέα, του αιώνιου Σας, κ’ αιώνιου μας Μύθου, πανελεύτερους, ώριους, γαλήνιους απ’ τα βάθη των βυθών ν’ ανεβαίνετε πάμφωτα είδωλα νιότης…».
Λέξεις γεμάτες νόημα, γεμάτες συναίσθημα, αφιερωμένες σε άνδρες που κάνοντας το καθήκον τους, έδωσαν την ζωή τους για την πατρίδα. Αυτούς τους άνδρες τιμούμε σήμερα όπως πρέπει και αρμόζει σε όλους αυτούς θυσιάστηκαν για να ζούμε σήμερα εμείς ελεύθεροι.
Όμως εμείς οι υποβρύχιοι δεν ξεχνάμε και τιμούμε παράλληλα και τον εμπνευστή και πρωτεργάτη για την κατασκευή του μνημείου για τους «αιώνιους φρουρούς των Διαποντίων νήσων» τον Σπύρο Αυλωνίτη, που «έφυγε» από κοντά μας πριν δύο χρόνια.
Αιωνία η μνήμη τους.